Persentil Hesaplama

Bebeğim büyüyor mu? Persentil Nedir? Persentil Hesaplama Nasıl Yapılır?

Acaba yeterince büyüyor mu? İtiraf edin, bu soru hep aklınızda değil mi? Şimdi bu soru her aklınıza geldiğinde yanıtını bulmak çok kolay.

Bebeğin doğması ile birlikte ebeveynin hayatına, gelişim büyüme eğrisi olan persentil girer. Bu büyüme eğrisi çocuğun yıllar içinde ulaşması gereken fiziksel özellikleri gösterir. Bebeğin doğumundan itibaren anne babalar persentil eğrisi yardımı ile çocuklarının yeterli gelişim sağlayıp sağlamadığını kolayca anlayabilirler. Bu sayede ebeveyn, çocuğunun gelişiminde bir problem olduğunu erken teşhis edebilir. Bu durum gelişimsel bir sorun ise buna derhal çözüm bulabilir. 

Gurme Bebek’in meraklı anneleri için “persentil hesaplama” artık çok kolay. “Bebeğim yeterince büyüyor mu?” sorusu aklınıza geldiğinde, Gurme Bebek sayfasının sol kolonundaki “Persentil” düğmesine tıklayın. Bebeğinizin yaşını, kilosunu, boyunu yazın, büyüme eğrisi önünüze gelsin. Bu sayede bebeğinizin gelişimini yakından takip edebileceksiniz.(1)

Persentil Değerleri ve Tablosu Nedir?

Peki, fiziksel gelişim kapsamında nedir bu boy kilo değerleri? Bebeğin gelişiminde uzmanlar 3 özelliği baz alır. Bunlar boy, kilo ve baş çevresidir. Persentil tablosu da bu değerler baz alınarak hazırlanır. Bu 3 kriter bebeğin o ana kadar sağlıklı gelişip gelişmediğini gösteren persentil hesaplama tablosudur.

Anne babalar daha çok boy ve kilo değerleri baz alınarak persentil değerlerini kontrol etmeye çalışır. Fakat toplumda genel anlamda uygulanan bu yöntem hatalı sonuçlar verir. Çocuğun gelişiminde, baş çevresi uzunluğu boy ve kilodan daha önemli ve takip edilmesi gereken bir veridir.(2)

Persentil Hesaplama Nasıl Yapılır? Ne Sıklıkla Büyüme Eğrisine Bakmalı?

Uzmanlar, ayda en az 1 kez boy kilo persentil tablosuna bakıp, çocuğun gelişiminin kontrol edilmesini tavsiye ederler. Ayda bir bakılamasa bile 3 ayda bir muhakkak tablo değerleri kontrol edilmeli ve olumsuz bir gidişat söz konusu ise derhal doktora başvurulmalıdır. Unutulmamalıdır ki erken teşhis çoğu zaman hayat kurtarır. Tablonun yatayında çocuğun kaç aylık ya da kaç yaşında olduğunun sayısal değerleri vardır. Bu değerin karşısındaki boy, kilo ve baş çevresi uzunlukları ile çakıştırılarak istenen persentil değerine ulaşılır.

Bebeklerde büyüme eğrisi, bebeğin veya çocuğun gelişimini takip etmek, çocuklarda ve bebeklerde ideal boy ve kilo oranını öğrenmek için gereklidir.  

Bebeklerde ideal fiziksel gelişimin takibi için boy, kilo ve baş çevresi ölçümü yapılır. Daha sonra bu üç veri, persentil tablosunun yardımıyla değerlendirilir. 

Persentil yani büyüme eğrisi, bebeğinizin büyüme ve gelişiminin doktoru tarafından takip edilebilmesi için oluşturulmuş bir tablo sistemidir. Bu tablo Türkiye’deki bebeklerin gelişimine göre gerçek verilerle hazırlanmıştır ve ayına göre kız ya da erkek bebeklerin sahip olması gereken ideal boy ve kilo bilgilerini içermektedir. Büyüme ve gelişim hızları farklı olduğu için, kız bebek persentil hesaplama ve erkek bebek persentil hesaplama için iki farklı tablo kullanılır. Bu tablolar kullanılarak bebeklerde boy kilo persentil hesaplama yapılır ve büyümeleri takip edilir. Tablo takibi sayesinde doktor tarafından bebeğinizin büyümesindeki yavaşlama, durma ya da hızlanmalar tespit edilebilir.

Persentil Eğrisindeki Oranlar Ne Anlama Geliyor?

Persentil tablosundaki rakamları aşağıdaki gibi değerlendirmek gerekir:

• 0 ile 10 arası çıkan persentil değeri: Bebeğin ilgili konuda (baş çevresi-boy-kilo ki, genellikle birbirleri ile orantılı olurlar) gelişiminin o söz konusu yaş aralığı için çok geride olduğunu gösterir. 
• 10 ile 25 arasındaki persentil değer: Yine bebeğin ilgili konuda gelişiminin düşük seviyede olduğunu gösterir. 
• 25 ile 75 arasındaki persentil değer: Bebeğin gelişimi aynı yaş ve cinsiyetteki diğer bebeklere göre normal kabul edilir.  
• 75 ile 90 arasındaki persentil değer: Yüksek kabul edilir. Örneğin kilosu, 90 değerinde ise kilosu yaşına ve cinsiyetine göre fazla demektir ve hekim önerisi ile beslenme konusunda bir planlama yapılmalıdır. 
• 90-100 arasındaki persentil değer: Bu değer gözlendiğinde gereğinden fazla gelişim söz konusudur ve yine hekime başvurmak gerekir. 

Şimdi, kız ve erkek bebeklere özel büyüme eğrisi için tablo paylaşalım:

Persentil Tablosunu Nasıl Okumalısınız?

Tabloyu okurken bebeğinizin kaç aylık olduğuna ve cinsiyetine göre ilgili satırı bulun. 

Sonra bebeğinizin boyu, kilosu ve baş çevresi ölçümlerini listedeki aralıklarla karşılaştırın. Ardından “p” harfi ile belirtilen persentil yani yüzdelik oranda nerede olduğunu bulun. 

1. Kız Bebek Büyüme Eğrisi

Kız bebeklerin büyüme eğrisi nasıl olmalı? 3 aylık kız bebek boyu kilosu ne olmalı ya da 9 aylık kız bebek kaç kilo olmalı gibi sorular aklınızı kurcalıyorsa, aşağıdaki tabloya bakın ve bebeğinizin boy – kilo – baş çevresi genişliğine göre hangi persentilde olduğunu bulun.(3)

1-6 Aylık Kız Bebek Persentil Tablosu
Kaç Aylık	Kilo/ Boy/ Baş Çevresi	3p	10p	25p	50p	75p	90p	97p
1 Aylık	Kaç kilo	2.52	2.76	3,01	3,29	3,58	3,84	4,1
	Boyu kaç cm	45.3	46,6	47,9	49,4	50,08	52,1	53,4
	Baş çevresi kaç cm	31.9	32,7	33,6	34,5	35,5	36,3	37,1
3 Aylık	Kaç kilo	4.48	4.90	5.33	5,82	6.32	6.78	7.24
	Boyu kaç cm	55.3	56.8	58.2	59.9	61.5	63.0	64.5
	Baş çevresi kaç cm	37.7	38.4	39.1	40.0	40.8	41.6	42.3
6 Aylık	Kaç kilo	5.94	6.38	6.85	7.43	08.06	8.68	9.34
	Boyu kaç cm	61.6	63.1	64.7	66.4	68.2	69.7	71.3
	Baş çev.	40.4	41.2	42.0	42.9	43.8	44.6	45.3

9-15 Aylık Kız Bebek Persentil Tablosu: Şimdi de 6 ay ile 15 aylık bebeklerin büyüme eğrisine bakalım:

9-15 Aylık Kız Bebek Persentil Tablosu
Kaç Aylık	Kilo/ Boy/ Baş Çevresi	3p	10p	25p	50p	75p	90p	97p
9 Aylık	Kaç kilo	6.85	7.34	7.89	8.55	9.29	10.02	10.82
	Boyu kaç cm	66.0	67.7	69.3	71.2	73.0	74.6	76.3
	Baş çevresi kaç cm	42.1	42.9	43.7	44.6	45.4	46.3	47.1
12 Aylık	Kaç kilo	7.52	08.06	8.66	9.39	10.20	11.00	11.87
	Boyu kaç cm	69.7	71.4	73.2	75.1	77.1	78.8	80.5
	Baş çevresi kaç cm	43.4	44.1	44.9	45.8	46.7	47.5	48.3
15 Aylık	Kaç kilo	08.09	8.67	9.31	10.10	10.96	11.81	12.73
	Boyu kaç cm	72.8	74.6	76.5	78.5	80.6	82.4	84.2
	Baş çevresi kaç cm	44.2	45.00	45.8	46.6	47.5	48.3	49.0

18- 36 Aylık Kız Bebek Persentil Tablosu: 15. aydan sonra büyüme biraz yavaşlıyor. 18-36 aylık kız bebeklerde büyüme eğrisi tablosu da aşağıdaki gibi:

18- 36 Aylık Kız Bebek Persentil Tablosu
Kaç Aylık	Kilo/ Boy/ Baş Çevresi	3p	10p	25p	50p	75p	90p	97p
18 Aylık	Kaç kilo	8.57	9.19	9.87	10.71	11.63	12.55	13.54
	Boyu kaç cm	75.5	77.4	79.3	81.5	83.7	85.6	87.6
	Baş çevresi kaç cm	44.8	45.5	46.3	47.2	48.1	48.9	49.7
24 Aylık	Kaç kilo	9.49	10.20	10.99	11.94	12.99	14.03	15.15
	Boyu kaç cm	80.1	82.3	84.4	86.8	89.2	91.4	93.5
	Baş çevresi kaç cm	45.4	46.2	47.1	48.00	49.00	49.8	50.7
30 Aylık	Kaç kilo	10.35	11.17	12.06	13.12	14.25	15.33	16.47
	Boyu kaç cm	84.0	86.3	88.6	91.2	93.8	96.1	98.4
	Baş çevresi kaç cm	45.6	46.5	47.4	48.4	49.4	50.3	51.2
36 Aylık	Kaç kilo	11.19	12.09	13.05	14.18	15.37	16.51	17.68
	Boyu kaç cm	87.8	90.2	92.7	95.4	98.1	100.6	103.0
	Baş çevresi kaç cm	45.8	46.7	47.6	48.7	49.7	50.6	51.5

2. Erkek Bebek Büyüme Eğrisi

Erkek bebeklerin büyüme eğrisi nasıl olmalı? 4 aylık erkek bebek boyu kilosu ne olmalı ya da 10 aylık erkek bebek kaç kilo olmalı gibi sorular aklınızı kurcalıyorsa aşağıdaki tabloya bakın ve bebeğinizin boy – kilo – baş çevresi genişliğine göre hangi persentilde olduğunu bulun.  

0- 6 Aylık Erkek Bebek Persentil Tablosu: İlk 6 ay boyunca erkek bebek gelişimini aşağıdaki tablodan izleyebilirsiniz:

1-6 Aylık Erkek Bebek Persentil Tablosu
Kaç Aylık	Kilo/ Boy/ Baş Çevresi	3p	10p	25p	50p	75p	90p	97p
1 Aylık	Kaç kilo	2.58	2.85	3.13	3.43	3.73	4.00	4.27
	Boyu kaç cm	45.9	47.2	48.5	50.0	51.5	52.9	54.2
	Baş çevresi kaç cm	32.3	33.2	34.0	34.9	35.9	36.7	37.5
3 Aylık	Kaç kilo	4.75	5.26	5.79	6.38	6.99	7.54	8.10
	Boyu kaç cm	56.2	57.8	59.5	61.3	63.2	64.8	66.4
	Baş çevresi kaç cm	38.5	39.3	40.2	41.1	42.0	42.8	43.7
6 Aylık	Kaç kilo	6.21	6.79	7.41	8.12	8.85	9.54	10.25
	Boyu kaç cm	62.8	64.5	66.2	68.8	69.9	71.6	73.2
	Baş çevresi kaç cm	41.3	42.2	43.1	44.0	45.0	45.9	46.7

9- 15 Aylık Erkek Bebek Persentil Tablosu: 9-15 arası erkek bebek gelişimi için aşağıdaki tabloyu kullanın.

9-15 Aylık Erkek Bebek Persentil Tablosu
Kaç Aylık	Kilo/ Boy/ Baş Çevresi	3p	10p	25p	50p	75p	90p	97p
9 Aylık	Kaç kilo	7.27	7.87	8.51	9.26	10.06	10.81	11.58
	Boyu kaç cm	67.4	69.1	70.9	72.8	74.7	76.4	78.1
	Baş çevresi kaç cm	43.1	44.0	44.9	45.8	46.8	47.7	48.6
12 Aylık	Kaç kilo	7.96	8.61	9.32	10.16	11.05	11.92	12.82
	Boyu kaç cm	70.8	72.7	74.7	76.9	79.1	81.1	83.0
	Baş çevresi kaç cm	44.3	45.2	46.1	47.1	48.0	48.9	49.8
15 Aylık	Kaç kilo	8.61	9.28	10.01	10.89	11.83	12.75	13.72
	Boyu kaç cm	83.8	75.8	77.9	80.2	82.5	84.5	86.6
	Baş çevresi kaç cm	45.0	45.9	46.8	47.8	48.8	49.7	50.6

18 – 36 Aylık Erkek Bebek Persentil Tablosu: 18-36 aylık erkek bebeklerin gelişim izlemi için aşağıdaki tabloya bakın.

18 – 36 Aylık Erkek Bebek Persentil Tablosu
Kaç Aylık	Kilo/ Boy/ Baş Çevresi	3p	10p	25p	50p	75p	90p	97p
18 Aylık	Kaç kilo	9.13	9.82	10.58	11.49	12.48.	13.46	14.49
	Boyu kaç cm	76.4	78.5	80.7	83.1	85.5	87.7	89.8
	Baş çevresi kaç cm	45.6	46.5	47.4	48.4	49.4	50.3	51.2
24 Aylık	Kaç kilo	10.12	10.85	11.66	12.66	13.76	14.86	16.05
	Boyu kaç cm	81.0	83.3	85.6	88.2	90.8	93.2	95.5
	Baş çevresi kaç cm	46.4	47.3	48.3	49.3	50.3	51.2	52.1
30 Aylık	Kaç kilo	11.06	11.84	12.71	13.80	15.04	16.29	17.69
	Boyu kaç cm	85.3	87.6	90.0	92.6	95.3	97.6	100.0
	Baş çevresi kaç cm	46.9	47.8	48.8	49.8	50.8	51.8	52.7
36 Aylık	Kaç kilo	11.81	12.65	13.61	14.83	16.24	17.71	19.39
	Boyu kaç cm	89.3	91.7	94.1	96.8	99.4	101.8	104.2
	Baş çevresi kaç cm	47.1	48.0	49.0	50.0	51.1	52.0	52.9